Coffeeshop zuid: de staat van de coffeeshop (deel 3)
Een verbod op het roken van tabak, coronamaatregelen, het wietexperiment, het mogelijk weren van toeristen uit coffeeshops, een ‘koelere’ opstelling van banken naar coffeeshops in hun strijd tegen witwassen. Er kwam in 2020 veel af op coffeeshopondernemers. Iedere ondernemer gaat daar weer op zijn eigen manier mee om. Een overzicht uit de praktijk.
We zochten contact met vier coffeeshopondernemers. Twee mannen, twee vrouwen, zowel leden als niet leden van een coffeeshopbond uit Friesland, Limburg, Gelderland en Noord-Holland. Zij spraken zich kort uit over een aantal actuele coffeeshopthema’s en gaven een impressie van wat er de afgelopen maanden speelde in de praktijk van de coffeeshops in Nederland.
Dit is het derde artikel in een vierluik. Aan het woord is:
Coffeeshop Zuid
Ook in coffeeshop Zuid staat een vrouw aan het roer. In Coffeeshop Zuid is het samen met klanten een praatje maken in de zaak altijd erg belangrijk geweest. ‘Even bij elkaar zitten, samen muziek luisteren, samen een jointje roken, liefst met tabak, dat is belangrijk voor mij. Dat geldt ook voor veel van onze klanten. Zij hebben een verhaal en willen dat delen. Daarom vind ik dat je in de coffeeshop een joint moet kunnen blijven roken. En stel je voor dat je thuis niet kunt roken. Als je bij je ouders woont bijvoorbeeld, of als je huisgenoten hebt die niet willen dat je blowt of rookt. Waar moeten al deze mensen heen? In de coffeeshop mag je pure wiet blijven roken, of kruidenmengsels. Maar niet iedereen vindt pure wiet lekker, daar kun je mensen niet toe verplichten.’ Voor coffeeshop Zuid is het duidelijk dat de coffeeshop opnieuw een plek moet worden waar klanten in alle rust bij elkaar kunnen komen en een jointje kunnen opsteken zo gauw de pandemie onder controle is. De onderneemster vindt dat je een uitzondering zou moeten maken voor coffeeshops, wat betreft de Tabakswet. ‘Het is het beste voor iedereen om de coffeeshops wat betreft het roken van tabak een speciale positie te geven: Het is van oudsher de functie van de coffeeshop geweest om mensen op te vangen en aan de andere kant leidt het blowen in de coffeeshop ertoe dat mensen geen overlast op straat veroorzaken.’
In Zuid wordt het ingezetenencriterium gehandhaafd. Dat leidde vanaf 2012 tot een omzetverlies van 70%. De Coronamaatregelen hebben daar bovenop tot een extra afname van klandizie geleid. Coffeeshop Zuid is een kleine shop. Cash is daarom geen echt probleem. Een geluk bij een ongeluk, heet dat.
Wietexperiment
Dat cashprobleem zal nog minder spelen tijdens het wietexperiment, waaraan ook Zuid gaat deelnemen. ‘Gedurende het experiment is cannabis een legaal product dat je met een factuur kunt afrekenen. Je kunt dan gewoon via je bankrekening geld overmaken naar de leveranciers van de wiet.’ Coffeeshop Zuid zat aanvankelijk niet echt te wachten op het wietexperiment. ‘De eerste plannen waren erg rommelig. Maar er zijn steeds meer klanten die wel geïnteresseerd zijn in die experimentwiet. Mensen willen gewoon veilige wiet roken zonder troep. En dat kun je eigenlijk alleen maar garanderen als de wiet kan worden getest en gekeurd. Klanten vragen ons regelmatig wat er binnen het experiment gaat gebeuren. We vertellen ze dan wat we weten.’ Zelf heeft de onderneemster van coffeeshop Zuid nog steeds de nodige reserves wat dat experiment betreft: Je verwacht toch dat de zaken goed zijn geregeld vóór ze aan het experiment beginnen . Stel het gaat mis, wat is dan de procedure? Is het: “helaas pindakaas”, of krijgen we een soort garantie dat we dan weer over kunnen stappen op ons oude inkoopsysteem? Maar van onze oude contacten is natuurlijk weinig meer over als we een jaar of langer experimentwiet hebben verkocht. Of niet hebben verkocht natuurlijk… want misschien zijn de klanten nu wel geïnteresseerd, maar willen ze die nieuwe wiet uiteindelijk toch niet. Die noodscenario’s liggen er volgens mij niet. En ik heb ook niet het gevoel dat die er gaan komen. Ik lig daar wel eens wakker van. We hebben gewoon geen garanties.’
Aan de andere kant vindt de onderneemster het goed dat er iets aan het gedoogbeleid wordt gedaan. ‘Je kunt cannabis niet tientallen jaren blijven gedogen. De situatie is scheef. Je mag als coffeeshop wel verkopen, maar niet inkopen. Dat verhaal klopt gewoon niet. Als de inkoop niet legaal wordt blijft de cannabis inkoop onoverzichtelijk. En zo kun je als coffeeshop nooit je zaken helemaal transparant op orde hebben.’
‘Coffeeshop Zuid is ooit opgezet door mijn vader. Ik heb er sterke twijfels bij of we in Nederland ons unieke systeem van coffeeshops overeind kunnen houden. Ik zal in ieder geval mijn best doen om onze klanten zo lang mogelijk te blijven ontvangen.’