‘Mister Bulldog’ Henk de Vries wint Koos Zwart Award 2024

Henk de Vries, oprichter van de bekendste coffeeshop ter wereld, is de winnaar van de Koos Zwart Award 2024. De landelijke coffeeshopbond PCN kent deze prijs sinds 2014 toe aan een persoon of organisatie die zich uitzonderlijk heeft ingezet voor de normalisering en legalisering van cannabis. De Vries kreeg de prijs op vrijdag 13 december uitgereikt na afloop van het PCN Cannabis Congres in het Evoluon in Eindhoven.

PCN bestuurslid Ricardo Hewitt hield een lofrede voor de winnaar, de tiende sinds de Koos Award in 2014 werd ingesteld. Eerdere winnaars waren onder andere Dries van Agt, Doede de Jong en de Stichting Drugsbeleid; een overzicht staat onderaan dit artikel. De vrijwel integrale tekst van Hewitt’s lofrede: 

‘Weinig mensen hebben zoveel bijgedragen aan de normalisering van cannabis en de coffeeshop als de man aan wie ik vandaag de Koos Zwart Award mag uitreiken. Niet alleen in Nederland, maar over de hele wereld.

Zijn verhaal is een Amsterdamse versie van de Amerikaanse Droom: jongen van de Wallen, geboren op de Zeedijk, bouwt wereldbedrijf op en haalt de Quote 500.

Als ik vertel over de eerste keer dat hij een leuke som geld verdiende met de verkoop van cannabis, zullen de meeste mensen in deze zaal weten over wie ik het heb. Het jaar is 1970 en de plaats van handeling is het Holland Pop Festival in het  Kralingse Bos in Rotterdam.

Henk de Vries, want over hem heb ik het natuurlijk, heeft een flinke zak wiet meegenomen. Hij deelt er grif van uit aan zijn vrienden. Totdat hij merkt dat zijn wiet achter zijn rug wordt doorverkocht. Dat kan ik ook, denkt hij.

Henk rijdt terug naar Amsterdam, koopt een kilo wiet bij Ouwe Max in de Cotton Club en verkoopt die op het festival. In luciferdoosjes, bij een brug op het terrein. Als twee agenten moeilijk doen, komt Koos Zwart tussenbeide. “Henk mag hier zijn wietje verkopen”, spreekt hij. Het wordt zelfs omgeroepen.

Al snel scheurt Henk weer op en neer naar Ouwe Max. Hij verkoopt zeven kilo wiet tijdens het festival. Met honderd procent winst. In 1975, na enige smokkelavonturen en een onvrijwillige vakantie in Duitsland, opent hij zijn eerste coffeeshop, in een kelder aan de Oudezijds Voorburgwal. Iedereen mag er een stickie roken, maar hard drugs zijn uit den boze.

De zaak heet The Bulldog, naar zijn hond Joris. In de CannaStembus zei Henk daar in 2021 over: “Dat had te maken met de mentaliteit, de power, de liefde, de kracht, het doorzettingsvermogen; heel veel aspecten die ik in mijn hond zag. Ik zei: als ik een bedrijf kan openen met al die aspecten, wordt het een topper.”

In die beginperiode doorstaat The Bulldog honderden politie invallen, soms drie op één dag. Maar na een uurtje in bureau Warmoesstraat staat Henk weer op straat en gaat The Bulldog weer open.

Een halve eeuw later is The Bulldog een begrip over de hele wereld en staat Henk de Vries aan het hoofd van een klein imperium. Hij kocht het oude hoofdkantoor van politie op het Leidseplein en vestigde er zijn Bulldog Palace. Er kwamen cafés, souvenirwinkels, een hotel, een skiresort in Canada, een club in Barcelona... de lijst is niet compleet.

Hij is voor niemand bang. Niet voor Klaas Bruinsma, niet voor Femke Halsema en ook niet voor Red Bull. Hij is een pionier in onze branche en een inspirerend voorbeeld voor velen. Mag ik een oorverdovend applaus voor de winnaar van de Koos Zwart Award 2024, Henk de Vries!’

Foto Charlotte Grips

Hierna vertelde de kersverse winnaar over de rol die ‘Koossie’ in zijn leven heeft gespeeld. De Vries: ‘Ik vind dat ik ondergeschikt ben aan Koos Zwart. Deze man was een pionier voor ons allen, deze man gaf de prijzen op de radio, deze man was een voorvechter. Samen met mensen als August de Loor en een paar anderen, niet teveel. Mensen die hebben geknokt voor de bedrijven die wij runnen. Ze hebben nooit zelf het bedrijf gehad, ze hebben altijd aan de zijlijn gestaan en genoegen genomen met donaties of andere dingen, nooit de centjes verdiend die wij als coffeeshopeigenaren wel verdienen.’

Klopt het, vroeg Ricardo Hewitt, dat de urn van Koos Zwart in één van je zaken staat? Het antwoord wekte veel hilariteit. De Vries: ‘Ik heb Koos bijgestaan als een vriend, ik heb hem geholpen, woningen ter beschikking gesteld, maar helaas ook meegemaakt dat hij was overleden. Samen met mijn neef en zijn vrouw hebben we de as uit mogen strooien bij Koos zijn lievelingsplek. Maar zoals elke cannabisondernemer: je houdt altijd een klein beetje apart. Dat heb ik in een mooie urn gedaan en inderdaad, Koos staat bij mij in de coffeeshop op de Oudezijds Voorburgwal.’

Overzicht winnaars Koos Zwart Award 2014-2024

2014: Doede de Jong
Nederlands bekendste wietkweker streed decennia voor legalisering van de plant, die hij sinds de vroege jaren ’80 kweekte bij zijn boerderij in Appelscha. Doede overleefde negen politie-invallen en jarenlange vervolging door justitie. De rechtbank bevond hem uiteindelijk schuldig, maar legde geen straf op. De Jong was actief bij de stichting VOC en schitterde in de documentaire Nederwiet. Hij overleed in 2022 aan kanker.

2015: Ben Dronkers
Een van de grote pioniers van de cannabisindustrie. Ben Dronkers runde begin jaren ‘70 Ben’s Fashion in Rotterdam. Om stoffen in te kopen reisde hij vaak naar Turkije, Pakistan en Afghanistan. De cannabiszaden die hij meebracht, vormen de basis vormen van zijn zadenbedrijf Sensi Seeds. Dronkers pionierde ook met zijn Sensi Smile coffeeshops en met zijn cannabis musea in Amsterdam en Barcelona. Met Hempflax stond hij aan de wieg van de renaissance van industriële hennep.

2016: Rick Simpson
Vanuit zijn vaderland Canada startte Rick Simpson vrijwel eigenhandig de wietolie revolutie. In 1997 liep hij een zware hoofdwond op en slikte een batterij medicijnen die niet hielpen. Zelfgemaakte, geconcentreerde wietolie hielp wel. Rick ging de olie verspreiden en stond versteld van de resultaten bij allerlei aandoeningen. Zijn naam werd synoniem voor medicinale wietolie: RSO, Rick Simpson Oil. 

2017: Dries van Agt
In 1976 werd Dries van Agt de eerste lijsttrekker van het CDA, tussen 1977 en 1982 was hij minister-president. Van Agt geldt als “vader van het gedoogbeleid” omdat hij als justitieminister samen met minister van volksgezondheid Irene Vorrink in 1976 de Opiumwet hervormde. Zij introduceerden de scheiding tussen cannabis en harddrugs als heroïne en speed en decriminaliseerden cannabis. Zo legden zij het fundament voor de coffeeshops en de cannabisbranche.

2018: Geen winnaar

2019: Stichting Drugsbeleid
De Stichting Drugsbeleid is in 1996 opgericht door bezorgde burgers die zagen dat het drugsbeleid meer problemen veroorzaakt dan oplost. De Stichting bepleit beter beleid op basis van gezondheid, veiligheid en redelijkheid, niet op repressie. Voorzitter is Raimond Dufour. In de raad van advies zitten o.a. Hedy D’Ancona en Duncan Stutterheim.

2020: Jan Filedt Kok
Begin jaren ‘70 werkte Jan Filedt Kok in het apothekerslaboratorium van het Amsterdamse Wilhelmina Gasthuis. Koos Zwart en Eric Fromberg overtuigden hem om de cannabis te testen die zij verzamelden. De resultaten verwerkte Zwart in zijn radiorubriek. Filedt Kok testte ook andere drugs en leverde een essentiële bijdrage aan het pionierswerk van Zwart, Fromberg en August de Loor.

2021: Derrick Bergman
Journalist en fotograaf Derrick Bergman publiceert sinds 1994 over cannabis. Hij is medeoprichter en voorzitter van de stichting Verbond voor Opheffing van het Cannabisverbod en coördineerde negen keer Cannabis Bevrijdingsdag. Bergman schreef een boek over 25 jaar PCN en maakt met Rens Hoppenbrouwers de eerste Nederlandse cannabis podcast, ‘High Tea met Derrick & Rens’.

2022: August de Loor
Deze ras-Amsterdammer werd in 1970 ‘s lands eerste straathoekwerker en ontwikkelde zich tot drugs(beleid)expert en harm reduction pionier. Nog steeds signaleert hij trends en schrijft beleidsnotities en andere teksten. August is een luis in de pels van het gezag én van de cannabisbranche en tegelijk een vurig verdediger van de coffeeshop als “café-slijterij voor cannabis”.

2023: Hans van Duijn
Hans van Duijn was tussen 1993 en 2008 voorzitter van de Nederlandse Politiebond en baarde daarna opzien met het artikel ‘Vervolging drugsgebruik volslagen irrationeel’. Van Duijn is de Nederlandse vertegenwoordiger van LEAP, Law Enforcement Action Partnership en speelt een hoofdrol in de in 2022 opgerichte Nederlandse LEAP afdeling.

2024: Henk de Vries
Als een van de eersten opende Henk de Vries in 1975 een coffeeshop in Amsterdam. Vijf jaar eerder wist hij, met dank aan Koos Zwart, zeven kilo cannabis te verkopen op het legendarische Holland Pop Festival in Rotterdam. The Buldog is wereldwijd één van de bekendste cannabismerken en omvat naast coffeeshops ook hotels, souvenirwinkels en andere ondernemingen in binnen- en buitenland.